• Zabytek w kontekście materialnym i niematerialnym
• Potrzeba, skala, granice badań, błędy
• Dopuszczalna ingerencja: odwracalność, uzupełnienie, rekonstrukcja,  walory artystyczne
• Bezpośredni kontakt studentów z obiektami w procesie kształcenia: dostępność, ćwiczenia, praktyki, wspólne praktyki obu profesji

Stowarzyszenie Historyków Sztuki zaprasza na spotkanie poświęcone najnowszym publikacjom z zakresu historii wina w Polsce. Promocja III i IV tomu Studiów z Historii Wina w Polsce odbędzie się 11 maja o 18:00 w Sali Konferencyjnej Stowarzyszenia Historyków (Warszawa, ul. Rynek St. Miasta 27).

Tom III to praca zbiorowa poświęcona m.in. historii winnic dolnośląskich i sandomierskich w dawnych stuleciach oraz mazowieckich w okresie PRL, kielichom i winom mszalnym, krakowskim kupcom win węgierskich i krakowskim zakonnikom posiadającym winnice w Tokaju oraz filozofowaniu. Tom IV to pierwsza monografia w naszej serii, autorska praca prof. Wojciecha Włodarczyka, poświęcona dziejom bliskiego mu regionu Małopolskiego Przełomu Wisły.
 

W spotkaniu wezmą udział redaktorzy obu tomów i autorzy tekstów. Obie książki będzie można zakupić podczas spotkania.

Szanowni Państwo!

Członkowie Stowarzyszenia Historyków Sztuki masowo i na różny sposób pomagają walczącej z Rosją Ukrainie. Wiele polskich placówek kulturalnych i naukowych zatrudniających historyków sztuki podjęło konkretne działania ofiarowując bieżącą, najpilniejszą pomoc. Prowadzone od dziesięcioleci wspólne polsko-ukraińskie projekty badawcze, naukowe, konserwatorskie, wystawiennicze i wydawnicze zamieniają się teraz w akcje pomocowe, wspierające Ukrainę w walce z rosyjskim agresorem.

Chcemy wyrazić pełną solidarność z walczącą Ukrainą i gotowość w nawiązywaniu kontaktów między potrzebującymi wsparcia koleżankami i kolegami historykami sztuki z Ukrainy a ośrodkami pomocy w Polsce a także z instytucjami na Zachodzie.

Prezes SHS

Wojciech Włodarczyk

Szanowni Państwo!

Książnica Kopernikańska w Toruniu oraz Zarząd Główny Stowarzyszenia Historyków Sztuki zwracają się z gorącą prośbą o podpisanie deklaracji poparcia dla zachowania w narodowym dziedzictwie kultury Rzeczypospolitej Polskiej Kodeksu Korwina.

Deklarację można podpisać na stronie https://www.kodekskorwina.pl

Poniżej publikujemy list Prezesa Zarządu Głównego SHS prof. dr hab. Wojciecha Włodarczyka prezentujący stanowisko naszego Stowarzyszenia w sprawie Kodeksu Korwina.

Historia sztuki jako instytucja

LXIX Ogólnopolska sesja SHS

Warszawa 25-26 listopada 2021 roku

Aula Akademii Sztuk Pięknych, ul. Wybrzeże Kościuszkowskie 37

Aktualny program sesji:

25 listopada, czwartek

godz. 10:00 – otwarcie Sesji:

I. Historia i polityka

• Mariusz Bryl, Potrzeby polskiej historii sztuki przed 100 laty: zgodny chór i głos odrębny
   
• Elżbieta Kal, Realizm – walka klasowa – postęp, czyli o socrealistycznej koncepcji historii sztuki
   
• Wojciech Włodarczyk, "Prywatność" – niechciany model kultury

godz. 11:30:

II. Historia sztuki jako dyscyplina

• Ryszard Kasperowicz, Classicorum veterum fragmenta? Lekcja Edgara Winda
   
• Stanisław Czekalski, Historia sztuki wobec popperowskiej krytyki historycyzmu
   
• Łukasz Rozmarynowski, Scjentyzm w historii sztuki: dotychczasowe osiągnięcia i niepowodzenia oraz możliwe perspektywy
   
• Anna Markowska, Sztuka w domu czyli delegitymizacja scientia artis

godz. 13:00 – dyskusja

godz. 14:00 – 15:00 – przerwa obiadowa

godz. 15:00:

• Marta Leśniakowska, Ekonomia polityczna historii sztuki jako nauki stosowanej
   
• Maria Poprzęcka, Historyk sztuki na bezludzkiej ziemi
   
• Piotr Juszkiewicz, Modernizm w Polsce i w polskiej historii sztuki. Postulaty badawcze
   
• Jakub Banasiak, Postmodernizm – hegemoniczny dyskurs transformacji. Istota panowania, mechanizmy zapomnienia
   
• ks.bp. Michał Janocha, Nauczanie historii sztuki w seminariach duchownych
   

17:45 – dyskusja

18:15 – rozdanie nagród w konkursie im. ks. prof. Szczęsnego Dettloffa i nagrody im. prof. Jerzego Łozińskiego,

26 listopada, piątek

godz. 9:00:

III. Muzea, wystawy, zbiory

• Agnieszka Murawska, O zawodzie muzealnika w kontekście misji muzeów. Refeksja historyczno-prawna
   
• Piotr Rypson, Misja, narracja, klientelizm. Polskie muzea w czwartej dekadzie wolności
   
• Aleksandra Sulikowska-Bełczowska, Jedność w różnorodności? Sztuka mniejszości religijnych, etnicznych i narodowych w polskich muzeach

godz. 10:30 – dyskusja

godz. 11:00:

IV. Przestrzeń publiczna

• Rafał Eysymontt, Wpływ współczesnej historii sztuki na kształtowanie krajobrazu kulturowego i przestrzeni publicznej
   
• Waldemar Baraniewski, Czy przestrzeń publiczna ma właściciela?
   
• Tadeusz Żuchowski, Pomnikowe potyczki historyka sztuki
   
• Jakub Dąbrowski, Historyk sztuki między pomnikofilią a pomnikofobią
   

godz. 12:30 – dyskusja

godz. 13:00:

• Makary Górzyński, Instytucja, mgławice, punkty styczne i linie ognia. Działania i role społeczne historyków sztuki we współczesnym Kaliszu
   
• Bartosz Podubny, Reklama w zabytkowej tkance urbanistycznej. Zbigniewa Hornunga walka z hydrą na przykładzie Jarosławia
   
• Paulina Korneluk, Spór o zieleń, spór o historię – powstanie Parku Miejskiego w Zamościu, jako początek myśli konserwatorskiej w mieście. Studium przypadku
   
• Bernadeta Stano, Wskrzeszanie etosu pracy w przemyśle w kontekście degradacji obiektów i przestrzeni poprzemysłowych
   

godz. 14:45 – dyskusja

godz. 15:15 – zamknięcie Sesji

WARSZAWA DWUDZIESTOLECIA. ŻYCIE ARTYSTYCZNE I NOWA TOŻSAMOŚĆ MIASTA

Sesja Oddziału Warszawskiego Stowarzyszenia Historyków Sztuki

21-22 października 2021/ Muzeum Narodowe w Warszawie – Sala kinowa

Planowany czas wystąpień 20 minut

21 X 2021, czwartek

9.15 – otwarcie obrad, powitanie uczestników

9.30 – Prof. dr hab. Andrzej K. Olszewski (Warszawa) – Słowo wprowadzające

• DZIEDZICTWO I TOŻSAMOŚĆ

10.00.-11.00

Monika Kuhnke (Warszawa, Ministerstwo Spraw Zagranicznych) – Przywracanie Warszawie jej dziedzictwa kulturowego – realizacja traktatu ryskiego (1921) w dziedzinie dóbr kultury

Piotr J. Jamski (Warszawa, Instytut Sztuki PAN) – Warszawski dzwon. O zmianach fonosfery miasta 1914-1939

Jarosław Maciej Zawadzki (Warszawa, Kancelaria Senatu) – Sala Senatu Rzeczypospolitej Polskiej z lat 1928-1939 projektu Stanisława Miecznikowskiego.

Dyskusja i przerwa kawowa do godz. 11.30

• ŻYCIE ARTYSTYCZNE

11.30-13.00

Katarzyna Nowakowska-Sito (Warszawa, Muzeum Historii Polski) – Polski Klub Artystyczny w hotelu Polonia, 1916-1932

Renata Piątkowska (Warszawa, Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN, PISnSŚ) – Miejsce i rola Żydowskiego Towarzystwa Krzewienia Sztuk Pięknych w życiu artystycznym Warszawy

Joanna Kania (Warszawa, Akademia Sztuk Pięknych) – Zwornik. Działalność Wojciecha Jastrzębowskiego w warszawskim środowisku artystycznym w latach 1921-1939

Grzegorz Rogowski (Warszawa, Filmoteka Narodowa) – Warszawskie Hollywood

Dyskusja i przerwa do godz. 13.20

• INSTYTUCJE

13.20-14.20

Ewa Korpysz (Warszawa, Muzeum Archidiecezji Warszawskiej) – Muzeum Archidiecezji Warszawskiej – nowa placówka w niepodległej Warszawie

Dominika Ludwig (Warszawa, Główna Biblioteka Lekarska) – Salezjańska Szkoła Graficzna w Warszawie. Rozdział podwójnie zamknięty

Karolina Wolska-Pabian (Warszawa) – Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie u progu II RP. Program nauczania, działalność artystyczna i jej rola w kreowaniu sztuki w Polsce

Dyskusja, zakończenie obrad ok. godz. 14.30

22 X 2021, piątek

10.00 – rozpoczęcie obrad

Dr hab. Błażej Brzostek (Uniwersytet Warszawski) – Warszawa dwudziestolecia – okiem historyka

• NOWE OBLICZE MIASTA

10.30-11.30

Piotr Fiuk (Szczecin, Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny) – Kamienice i domy mieszkalne Warszawy w dwudziestoleciu międzywojennym – oryginalność kompozycji i analogie z architekturą miast europejskich

Ewa Toniak (Warszawa, Akademia Teatralna) – Paradoksy modernizacji: budynek Prudentialu a Wielki Kryzys początku lat 30.

Ewa Kalnoj-Ziajkowska (Warszawa), Plany rozwoju urbanistycznego m.st. Warszawy w świetle zachowanych dokumentów planistycznych

Dyskusja, przerwa kawowa do godz. 12.00

12.00-12.40

Kacper Wysokiński (Warszawa, Muzeum Historii Polski) – Stolica Polski. Wizerunek Warszawy w międzywojennych przewodnikach turystycznych

Anna Masłowska (Warszawa, Muzeum Narodowe w Warszawie), Wystawa „Warszawa wczoraj, dziś, jutro” w dokumentacji fotograficznej ze zbiorów Muzeum Narodowego w Warszawie

Dyskusja i przerwa kawowa do godz. 13.00

• SZTUKA W MIEŚCIE

13.00-13.40

Anna Rudzka (Warszawa, Akademia Sztuk Pięknych) – Projekty i realizacje uczniów prof. Tadeusza Breyera w przestrzeni publicznej Warszawy

Barbara Maria Gawęcka (Bydgoszcz, Uniwersytet Kazimierza Wielkiego) – Nagrobki z okresu międzywojnia na Cmentarzu Powązkowskim – historia i ikonografia.

• PROMIENIOWANIE

13.40-14.15

Agnieszka Janczyk (Kraków, Zamek Królewski na Wawelu) – Od cegiełek wawelskich do projektów dekoracji wnętrz. Udział warszawskiego środowiska kulturalno-artystycznego w odnowie Wawelu

Agata Wereszczyńska (Łódź, Politechnika Łódzka) – Café Lucyna projektu Władysława Sowickiego. Międzywojenne wnętrze w okupowanej Warszawie

Dyskusja, zamknięcie sesji ok. godz. 14.30

Warszawa. 01.06.2021

        Biuro Zarządu Głównego Stowarzyszenia Historyków Sztuki zwraca się z uprzejmą prośbą o nadsyłanie wniosków dotyczących Nagrody im. Profesora Jerzego Z. Łozińskiego w roku 2021, za prace naukowe z historii sztuki polskiej, ze szczególnym uwzględnieniem prac o charakterze dokumentacyjnym i katalogowym. Termin składania wniosków mija 30 lipca br. 

        Zasady i warunki konkursu podane sa w regulaminie z dnia 24 kwietnia 1997 roku.

        Regulamin dostępny jest na stronie www.shs.pl w zakładce „konkursy“.

Z poważaniem

Ewa Staszewska
dyrektor BZGł SHS

Z powodu pandemii COVID-19 wizyty w biurach Zarządu Głównego SHS oraz Oddziału Warszawskiego SHS są możliwe wyłącznie po wcześniejszym telefonicznym ustaleniu dnia i godziny spotkania.

W celu uzyskania dodatkowych informacji prosimy o kontakt telefoniczny pod numerem  608 463 429.

Informacje dotyczące Oddziału Warszawskiego SHS uzyskacie Państwo pod numerem telefonu 600 288 754.

     Szanowni Państwo,

     Katedra Historii Architektury, Instytut Historii Sztuki Uniwersytetu Łódzkiego zaprasza do udziału w konferencji: „Wnętrza w architekturze świeckiej XX wieku – od historyzmu do postmodernizmu” Łódź 13–14 maja 2021.

Zainteresowanych wysłuchaniem konferencji prosimy o kontakt do 10 maja 2021. Zgłoszenia prosimy kierować pod adres konferencja.wnetrza2020@gmail.com

Program konferencji (pdf)

Nagrody Stowarzyszenia Historyków Sztuki w konkursach
im. prof. Szczęsnego Dettloffa i im. prof. Jerzego Łozińskiego
w roku 2020.

        Szanowni Państwo,
        ograniczenia związane z epidemią nie pozwoliły Stowarzyszeniu Historyków Sztuki odbyć w tym roku Seminarium Metodologicznego w Nieborowie i zaplanowanej na listopad dorocznej sesji naukowej SHS Historia sztuki jako instytucja. Seminarium Metodologiczne zostało przesunięte na wiosnę, a sesja ogólnopolska – na jesień przyszłego roku.
 

        Mimo epidemii zdecydowaliśmy jednak, że nie możemy zrezygnować z przeprowadzenia konkursów im. ks. prof. Szczęsnego Dettloffa i im. prof. Jerzego Łozińskiego, uznawanych za najważniejsze wyróżnienia w naszej dyscyplinie. Wyniki prac jury były ogłaszane podczas ogólnopolskich sesji. W tym roku ogłaszamy je na stronie internetowej Stowarzyszenia Historyków Sztuki. Poniżej przedstawiamy protokoły jury i uzasadnienia nagrodzonych prac.
 

        Gratulujemy wyróżnionym.
 

Wojciech Włodarczyk
Prezes SHS

* * *

Warszawa, 18 grudnia 2020

        Szanowni Państwo, Drodzy Koledzy,

        Zazwyczaj jesienią odbywała się doroczna sesja naukowa Stowarzyszenia Historyków Sztuki, w tym roku miała być poświęcona „Historii sztuki jako instytucji”. Spowodowane epidemią Covid 19 rygory i obostrzenia zmusiły organizatorów do przełożenia sesji na termin późniejszy, miejmy nadzieję nie bardzo odległy.

        Od lat pięćdziesiątych poprzedniego wieku sesjom, które były okazją do szerokich, ogólnopolskich kontaktów, towarzyszyło spotkanie koleżeńskie w trakcie którego wręczano nagrody w Konkursie im.ks. profesora Szczęsnego Dettloffa na prace naukowe młodych historyków sztuki. Epidemia uniemożliwiła nam spotkanie, ale nie uniemożliwiła rozstrzygnięcia konkursu, w którym wyróżnienie częstokroć stawało się początkiem owocnej kariery naukowej. Nie chcąc przerywać tej wielodziesięcioletniej tradycji, jury Konkursu postanowiło ogłosić swój werdykt, przyznający nagrodę pani dr Milenie Woźniak-Koch za rozprawę „Kolekcjonerstwo warszawskiej burżuazji i inteligencji pochodzenia żydowskiego jako wyraz identyfikacji kulturowo-narodowej (1880-1939). Studium przypadków".

        W imieniu jury gratulując laureatce, przesyłamy wszystkim życzenia zdrowia, przetrwania trudnego czasu i nadziei na rychłe spotkania.

Prof. dr Maria Poprzęcka
Przewodnicząca Jury Konkursu im. ks. prof. Szczęsnego Dettloffa

* * *

PROTOKÓŁ
POSIEDZENIA JURY KONKURSU IM. KS.PROF. SZCZĘSNEGO DETTLOFFA
na prace naukowe młodych historyków sztuki w roku 2020

Jury Konkursu na prace naukowe młodych historyków sztuki im. ks. prof. Szczęsnego Dettloffa w składzie:

- Dr hab. prof. UW Ryszard Kasperowicz

- Prof. dr hab. Maria Poprzęcka (przewodnicząca)

- prof. dr hab. Szczęsny Skibiński

- Prof. dr hab. Antoni Ziemba

Jury postanowiło przyznać tylko jedno wyróżnienie w kategorii prac niepublikowanych. Wyróżnienie przyznano dr Milenie Woźniak-Koch za rozprawę pt. Kolekcjonerstwo warszawskiej burżuazji i inteligencji pochodzenia żydowskiego jako wyraz identyfikacji kulturowo-narodowej (1880-1939). Studium przypadków

„ (…) Pierwszą istotną dla oceny całej rozprawy mgr Mileny

Woźniak-­‐Koch refleksję przyniosła mi lektura opracowanego przez nią stanu badań. To, że jest on niezwykle wyczerpujący to jedno, ale drugie i najważniejsze, to samodzielne i pełne pogłębionych refleksji podejście krytyczne do zanalizowanej literatury przedmiotu. Autorka z wielką swobodą i swadą ,a zarazem lapidarnie podsumowuje kolejne pozycje na długiej liście lektur poświęconych kolekcjonerstwu i mecenatowi artystycznemu, ale także precyzyjnie punktuje wkład poszczególnych autorów w rozwój metodologii w badaniach nad tym zjawiskiem.

Niezwykle obszerny rozdział metodologiczny stanowi pewnego rodzaju majstersztyk udowadniający erudycję Autorki, zakres jej lektur, a przede wszystkim sprawność w prezentowaniu najważniejszych dla jej rozprawy wątków bez popadania w drażniący żargon pseudonaukowy. Milena Woźniak-Koch tym rozdziałem udowadnia, że umie tego rodzaju literaturę czytać ze zrozumieniem, przyswajać, analizować, sprawozdawać, a co najważniejsze -poddawać krytycznemu osądowi.” ( z recenzji prof. dr hab. Małgorzaty Omilanowskiej)

„ (…) Kolekcjonerstwo warszawskiej burżuazji i inteligencji pochodzenia żydowskiego jest w gruncie rzeczy nieopisanym dotąd zagadnieniem, fenomenem z pogranicza historii sztuki oraz historii społecznej. Decyzję o podjęciu badań nad „polsko-żydowskim kolekcjonerstwem”, Autorka tłumaczy silnym przekonaniem o potrzebie rewizji „poglądu na <polską> historię i kulturę XIX i XX wieku, jako na monolityczny (a urojony) byt polityczno-kulturowy: hegemonistyczny byt majoryzujący i wasalizujący byty inne” (s.6-7). Inkluzywny model historiograficzny „jest po wielokroć bogatszy, a przeto słuszniejszy niż tamten dawny, monogeniczny – <narodowo-patriotyczny>. Abstrakcja narodowości nabiera rzeczywistego bytu w zapętleniu wielu czynników autorefleksji i samoświadomości: <polskość> nie istnieje bez <żydowskości> i odwrotnie, wzajem się definiują i uwypuklają” (s.7).

Założeniem rozprawy pani Mileny Woźniak-Koch jest stwierdzenie o wybiórczym stanie badań nad polskim kolekcjonerstwem, skupionych w przeważającej mierze na badaniu kolekcji artystokratyczno-ziemiańskich i ich znaczeniu w procesie powstawania zbiorów muzealnych o charakterze narodowym. Skutkowało to pomijaniem kolekcjonerstwa innych grup społecznych i „marginalizowaniem roli tego zjawiska w samookreśleniu warstw nieuprzywilejowanych” (s.3). Dla wypełnienia jednej z tych białych plam, Autorka podjęła badanie kolekcji czterech przedstawicieli warszawskiej burżuazji i inteligencji pochodzenia żydowskiego: Edwarda Reichera, Franciszka Goldberg-Górskiego, Gustawa Wertheima i Bronisława Krystalla.

Prezentacja ich sylwetek to jednak tylko jedna, nie największa część rozprawy. „Studia przypadków” są tylko exemplami dla kilku bardzo szerokich problemów omawianych w rozprawie. Autorka kolejno przedstawia problematykę współczesnych metodologii badań nad kolekcjonerstwem (cz.I, 1.2 i 1.3), zarys dziejów kolekcjonerstwa warszawskiego od początku XIX wieku po kres II RP, z wewnętrzną cezurą 1860 roku (cz. II 2.1, 2.2), historię polsko-żydowskich relacji społecznych w latach 1861-1939, obejmujące zagadnienia asymilacji, akulturacji, polonizacji burżuazji i inteligencji polsko-żydowskiej (bardzo obszerna cz. III), wreszcie biograficzne prezentacje czterech, wymienionych wyżej wybitnych warszawskich kolekcjonerów (cz. IV). Jak widać, każda z części rozprawy, z uwagi na rozległość i ciężar problematyki, mogłaby stanowić odrębny przedmiot poważnej pracy naukowej.

Ze względu na wielostronność spojrzenia, szerokość perspektyw, wielką rzetelność i uczciwość badawczą, rozprawa pani Woźniak-Koch może być uznana za autonomiczne opracowanie niezwykle trudnego i drażliwego tematu, jakim są relacje polsko- żydowskie, bynajmniej nie tylko w zakresie kolekcjonerstwa czy kultury. Do zalet Autorki dodać należy jeszcze odwagę, a zarazem takt, z jakimi zostały podjęte delikatne, drażliwe i nie zawsze jednoznaczne problemy asymilacji i polonizacji żydowskiej burżuazji i inteligencji.” ( z recenzji prof. dr Marii Poprzęckiej)

Dr hab. prof. UW Ryszard Kasperowicz
Prof. dr hab. Maria Poprzęcka (przewodnicząca Jury)
Prof. dr hab. Szczęsny Skibiński
Prof. dr hab. Antoni Ziemba

* * *

Warszawa, dnia 21 listopada 2020 r.

PROTOKÓŁ JURY NAGRODY
IM. PROFESORA DR JERZEGO ŁOZIŃSKIEGO
z dnia 21 listopada 2020 roku

Po zapoznaniu się z kandyturami wraz z uzasadnieniami zgłoszonymi do Nagrody im. Profesora Jerzego Z. Łozińskiego przez Oddziały Stowarzyszenia Historyków Sztuki, Jury w składzie:

• prof. dr hab. Małgorzata Omilanowska
• dr hab. prof. UW Grażyna Jurkowlaniec
• dr hab. prof. UAM Piotr Korduba
• prof. dr hab. Lechosław Lameński
• dr hab. prof. UMK Jacek Tylicki

większością głosów przyznało nagrodę im. Profesora dr Jerzego Łozińskiego za prace naukowe z historii sztuki polskiej ze szczególnym uwzględnieniem prac o charakterze dokumentacyjnym i katalogowym w roku 2020 Paniom:

dr Annie Oleńskiej i dr Dorocie Piramidowicz

z udziałem – jak napisano we wniosku – dr Katarzyny Kolendo-Korczak, dr. hab. Zbigniewa Michalczyka, mgr Katarzyny Uchowicz oraz dr. Marcina Zglińskiego za publikację:

Kościół katedralny w Pińsku. Materiały do dziejów sztuki sakralnej na ziemiach wschodnich dawnej Rzeczpospolitej, cz.V: Kościoły i klasztory rzymskokatolickie dawnego województwa brzeskolitewskiego, t.4, Kraków 2019

Publikacja opracowana przez wyżej wymieniony zespół pod kierunkiem dr Anny Oleńskiej i dr Doroty Piramidowicz podejmuje fundamentalny wątek polskiego dziedzictwa artystycznego na Kresach wschodnich dawnej Rzeczypospolitej i "stanowi ważny pierwiastek naszej historii i kultury, a zarazem wspólne dziedzictwo Europy Środkowej, którego świadomość i specyfika coraz bardziej ulegają zatarciu i zapomnieniu" / z wniosku prof. Ewy Dahlik-Turek/.

"Książka ta wyróżnia się spośród nadesłanych propozycji skrupulatnością przedsięwzięcia, a jej zakres i charakter najbliższe są wymaganiom konkursu. Pozycja utrzymana jest w formule poszerzonego katalogu, poprzedzona stosownymi, a zarazem ciekawie napisanym wstępem i rysem historycznym tytułowego kościoła". " Zebrana w publikacji fachowa wiedza jest nie tylko wynikiem wnikliwych studiów obiektu, ale także bardzo rozległych kwerend zarówno w polskich jak i w białoruskich, litewskich i rosyjskich archiwach oraz innych instytucjach ( bibliotekach i muzeach ). Dzięki nim w pracy pojawiło również wiele bardzo interesujących przekazów ikonograficznych. Rozmach tych kwerend jest imponujący i przekłada się na bardzo wysoki poziom merytoryczny tego monograficznego opracowania" /z opinii prof. Piotra Korduby/

Prof. dr hab. Małgorzta Omilanowska
Prof. UW dr hab. Grazyna Jurkowlaniec
Prof. UAM dr hab. Piotr Korduba
Prof. dr hab. Lechosław Lameński
Prof. UMK dr hab. Jacek Tylicki

​

Uprzejmie informuję, że 11. konferencja z cyklu Zabytki Toruńskie Młodszego Pokolenia (Secesja w Toruniu: architektura i plastyka, twórcy i dzieła), dnia 21 listopada 2020, godz. 10.00-15.00, będzie miała miejsce on-line na Facebooku Książnicy Kopernikańskiej w Toruniu:

• https://www.facebook.com/KsiaznicaKopernikanska/
• https://www.facebook.com/events/368474017910414/
• https://www.shs.pl/?page_id=4850
• https://ksiaznica.torun.pl/aktualnosci/627-zabytki-torunskie-mlodszego-pokolenia-11-secesja-w-toruniu-architektura-i-plastyka-tworcy-i-dziela.html

Z poważaniem,
dr Przemysław Waszak
sekretarz OT SHS

Informujemy, iż z powodu pandemii koronawirusa SARS-Cov-2:

LXIX Ogólnopolska sesja SHS

"HISTORIA SZTUKI JAKO INSTYTUCJA"

planowana na 19-20 listopada 2020

zostaje odwołana

PYTANIA O FORMĘ/FORM FRAGEN

XXXVI Kunsthistorikertag Stuttgart 2021 – sekcja polskich historyków sztuki

W dniach 24-28 marca 2021 roku w Stuttgarcie odbędzie się XXXVI kongres niemieckich historyków sztuki (XXXVI Kunsthistorikertag 2021) organizowany przez Stowarzyszenie Niemieckich Historyków Sztuki (Verband Deutscher Kunsthistoriker) we współpracy z Instytutem Historii Sztuki, Instytutem Historii Architektury Uniwersytetu w Stuttgarcie oraz miejscową Akademią Sztuk Pięknych.

Po raz pierwszy w historii tych spotkań przewidziano sekcję gościnną, a zarazem to pierwsze zaproszenie skierowano do polskich historyków sztuki! Przyjmujemy to zaproszenie nie tylko z entuzjazmem, ale także jako wyraz uznania wieloletniej, wielopokoleniowej i różnorodnej współpracy pomiędzy środowiskami, a zarazem przejaw niesłabnącej ciekawości dla naszych bieżących zainteresowań, pytań i obszarów badawczych ze strony niemieckich partnerów.

Kongres odbywa się pod hasłem przewodnim PYTANIA O FORMĘ/FORM FRAGEN, w ramach którego ogłaszamy nabór zgłoszeń do sekcji gościnnej polskich historyków sztuki. W zamyśle organizatorów konferencji leży bardzo rozległa panorama problemów, dla których kluczowym zagadnieniem jest forma, będąc z jednej stroną istotą artystycznej działalności, a z drugiej stojąc u podstaw historyczno-artystycznej refleksji nad nią i pozostając tym samym jednym z centralnych pojęć naszej dyscypliny. Skłania to nie tylko do krytycznego namysłu nad tym pojęciem, jego dawną i współczesną kondycją, operacyjną skutecznością, relacyjnością z treścią oraz z materiałem dzieła sztuki, ale także nad relacją formy i normy, a tym samym związkami z ideologią, polityką, społeczeństwem, wiedzą czy techniką. Otwiera zarazem cały kompleks pytań o zniszczenie i rekonstrukcję form, przede wszystkim w zakresie architektury.

Pozostając w obszarze tak szeroko zarysowanej problematyki kongresu (por. https://kunsthistorikertag.de/ausschreibungen/), chcieliśmy podkreślić, że istotą naszej sekcji jest prezentacja tego w jaki sposób problematyka ta była/jest aktualna dla polskich historyków sztuki, uprawianej przez nas dyscypliny i dla sztuki, która była/jest obecnie obszarem ich refleksji. Mając to na względzie chcieliśmy zwrócić szczególną uwagę, na kilka wybranych obszarów zagadnień:

1/ Problem „formy” w historii sztuki w Polsce

2/ „Forma” jako narzędzie budowy nowego społeczeństwa – modernistyczna awangarda i rozumienie formy po 1918 roku w Polsce

3/ „Forma” i pietyzm dla przeszłości – problemy formy w polityce, dyskusji i praktyce rekonstrukcji i restauracji w Polsce w XX wieku

4/ „Forma” jako zadanie artystyczne i wyzwanie percepcyjne – problemy formy w wybranych realizacjach artystycznych i w krytyce artystycznej w Polsce po II wojnie światowej

5/ „Forma” i „treść” jako parametry ideologii – polski socrealizm

6/ Pojęcie formy dla pogłębieniu rozumienia sztuki i wizualności? Jej relacja ze zwrotem ku cielesności, multisensoryczności, a także w kontekście nowego materializmu i teorii materiałów

Propozycje wystąpień związanych z hasłem kongresu oraz uwzględniające powyższe sugestie powinny mieć charakter przekrojowy. Ich zgłoszenia w języku polskim o objętości (1800-3600 znaków) prosimy kierować do dnia 10 czerwca 2020 roku na adresy:

Prof. dr. hab. Ryszarda Kasperowicza (rysz_kasperowicz@poczta.onet.pl) oraz

Prof. UAM dr hab. Piotra Korduby (pkorduba@amu.edu.pl).

Autorzy zakwalifikowanych wystąpień będą zobowiązani do przygotowania streszczenia wystąpienia w j. niemieckim lub angielskim (2000 znaków) do dnia 15.09.2020. Streszczenia będę opublikowane w tomie konferencyjnym przed rozpoczęciem kongresu. Zgodnie ze zwyczajem kongresu, w późniejszym terminie nie publikuje się pełnych wystąpień. Językami konferencji jest niemiecki i angielski.

Wzorem pozostałych sekcji, w sekcji polskiej przewidziano cztery wystąpienia (każde po 30 min.) oraz 15-minutową dyskusję po każdym z nich. Koszty podróży oraz pobytu w Stuttgarcie pokrywa organizator.

Zachęcamy do składania propozycji!

Prof. dr hab. Ryszard Kasperowicz (Wiceprezes Stowarzyszenia Historyków Sztuki)

Prof. UAM dr hab. Piotr Korduba (Dyrektor Instytutu Historii Sztuki UAM)

Warszawa-Poznań 3.03.2020

Szanowni Państwo

Od pewnego czasu Biuro Zarządu Głównego SHS stara się utworzyć archiwum wydawnictw Stowarzyszenia Historyków Sztuki.

W archiwum tym chcemy zgromadzić wszystkie pozycje wydane przez Stowarzyszenie, pozycje wydane przez inne instytucje a zawierające materiały z sesji organizowanych lub współorganizowanych przez Stowarzyszenie, albo też tytuły, których wydanie współfinansowane było ze środków naszego Stowarzyszenia. Interesują nas także inne , nawet drobne , materiały „firmowane” lub dokumentujące działalność SHS ( np. pocztówki, foldery itp. ).

Poniżej podajemy tytuły pozycji, które już znajdują się na naszej półce.

Jeśli posiadają Państwo w swoich zasobach inne wydawnictwa spełniające w/w warunki bardzo prosimy o przekazanie egzemplarzy dla tworzonego archiwum.

Ewa Staszewska

NIEDZICA

• Zamek w Niedzicy, Kraków 1987
• Dwór w cieniu zamku. Marceli Drohojewski dziedzic na Czorsztynie o sobie samym w roku 1901, Nowy Sącz 1988
• Budujemy Zamek Dunajec w Niedzicy, 1944
• Dookoła jeziora Czorsztyńskiego i w Pieniny, FORMA, Kraków 1998
• Zamek Dunajec w Niedzicy, 2006
• Studia z dziejów kościoła Św. Bartłomieja Apostoła w Niedzicy, UNUM, Kraków 2006
• Opowieści Franciszka VHS
• Siedem wieków zamków. Lubowla i Dunajec, 2012
• druki drobne ( foldery, pocztówki, kalendarze itp. )

KRAKÓW

• Sztuka baroku, 1991
• Sztuka Krakowa i Galicji w wieku XIX, 1994
• Sztuka XVII wieku w Polsce, W-wa 1994
• Sztuka Kresów Wschodnich, 1994
• Między gotykiem a barokiem. Sztuka Krakowa XVI i XVII wieku, 1997
• Festina Lente, 1998
• O konserwacji prezbiterium kościoła Mariackiego w Krakowie, 1998
• Katedra krakowska w czasach nowożytnych (XVI-XVIII w.), 1999
• Kościół w Binarowej, Rzeszów 2004
• Cmentarze Krakowa, 2004

GÓRNOŚLĄSKI

• O sztuce Górnego Śląska i przyległych ziem małopolskich, 1993
• Nie zachowane kościoły drewniane Górnego Śląska, 2001
• Witraże na Śląsku, 2002
• Oblicza secesji, 2006
• Oblicza sztuki 20-lecia międzywojennego na obszarze obecnego woj.śląskiego, 2011
• Sztuka to wolność wyboru, prawo do przeżycia i wzruszenia. Stanisław Oczko – historyk sztuki i malarz, 2013

WROCŁAW

• O sztuce sepulkralnej na Śląsku, Wrocław 1997
• Z dziejów rysunku i grafiki na Śląsku oraz w kolekcjach i zbiorach ze Śląskiem związanych, Wrocław 1999
• Willmann i inni, 2002
• Integracja i dezintegracja w krajobrazie miast i miasteczek, 2006

POZNAŃ

• KLASYCYZM. Materiały sesji SHS pażdziernik 1965, 1998
• British book on conteporary arts..., 1995
• Culture of the time of transformation. International congress, 1998

TORUŃ

• Sztuka Torunia i ziemi chełmińskiej, 1986
• Sztuka w kręgu Zakonu Krzyżackiego, 1995
• Kościół i sztuka pobrzeża Bałtyku, 1998
• Rzemiosło artystyczne i wzornictwo w Polsce. Zegary mechaniczne, 2000
• Rzemiosło artystyczne i wzornictwo w Polsce. Biżuteria w Polsce, 2001
• Dzieje i skarby kościoła Świętojańskiego w Toruniu, 2002
• Rzemiosło artystyczne i wzornictwo w Polsce.Biżuteria w Polsce. Amulet – znak – klejnot, 2003
• Rzemiosło artystyczne i wzornictwo w Polsce. Ludwisarstwo, 2003
• Rzemiosło artystyczne i wzornictwo w Polsce. Zegary i zegarmistrzostwo, 2005
• Teka komisji historii sztuki, tom X, 2005
• Dzieje kościoła Mariackiego w Toruniu, 2005
• Rzemiosło artystyczne i wzornictwo w Polsce.Biżuteria w Polsce. Treści – teksty – przesłania, 2006
• Dzieje i skarby kościołów Torunia Podgórza, 2007
• Rzemiosło artystyczne i wzornictwo w Polsce. Odlewnictwo, 2007
• Historyczna sześćdziesiątka toruńskich historyków sztuki 1947-2007 (egz. E. Staszewskiej i egz. prof.dr hab. M. Poprzęckiej)
• Rzemiosło artystyczne i wzornictwo w Polsce. Dawna i nowsza biżuteria w Polsce,2008
• Liryka refleksyjna. Ze sztambucha Jerzego Remera (1888-1979), 2008
• Rzemiosło artystyczne i wzornictwo w Polsce. Dawne i nowsze zegary w Polsce, 2009
• Rzemiosło artystyczne i wzornictwo w Polsce. Biżuteria w Polsce Koral, perła i inne wątki, 2010
• Toruń jest … jaki?, 2010
• Dzieje i skarby kościoła Świętojakubskiego w Toruniu, 2010
• Organy Torunia iokolicznych kościołów, 2011
• Dawne i nowsze odlewnictwo w Polsce – wyroby żeliwne i inne, 2011
• O biżuterii w Polsce, 2011

SZCZECIN

• Sztuka średniowiecza na Pomorzu, 1991
• 50 lat badań nad sztuką Szczecina i Pomorza Zachodniego, 1996
• Badania nad sztuką Pomorza, 1998
• Kultura i Sztuka Szczecina w latach 1800-1945, 1999
• Hans Stettiner i Jan Szczeciński.Życie codzienne w Szczecinie w XX w., 2010

GDAŃSK

• Studia z historii Sztuki i kultury Gdańska, 2003
• Tradycjonalizm i neotradycjonalizm w sztuce XIX i XXI wieku na Pomorzu, 2012

LUBLIN

• Złotnictwo na Lubelszczyźnie, 1998
• Ikonografia Lublina, 1999
• Życie artystyczne Lublina, 2001
• Rzecz i rzeczowość w kulturze XX i XXI wieku, 2002
• Myśl oko i ręka artysty, 2003
• Artyści lubelscy i ich galerie w XX wieku, 2004
• Biografia-Historiografia wczoraj i dziś, 2005
• „Grupa Zamek”. Historia – Krytyka – Sztuka, 2007
• Bibliografia historii sztuki dawnego woj.lubelskiego za lata 1965-2000, 2008
• „Grupa Zamek”Konteksty-wspomnienia-archiwalia, 2010
• ZAWSZE FRAGMENT ? Studia z historii kultury XX i XXI wieku, 2011

ŁÓDŹ

• Piotrkowską na wprost, 1997
• Konserwacja i restauracja dzieł sztuki. Część I, Malarstwo tablicowe, 1998
• Konserwacja i restauracja dzieł sztuki. Część II, Malarstwo na płótnie, 1999
• Konserwacja i restauracja dzieł sztuki. Część III, Malarstwo ścienne, 2000
• Sztuka w Łodzi, 2000
• Sztuka w Łodzi (2), 2003
• Sztuka w Łodzi (3), 2005
• Sztuka w Łodzi (4), 2007
• Sztuka w Łodzi(5), 2008

WARSZAWA

• O rzemiośle artystycznym w Polsce, 1976
• Ubiory w Polsce, 1994
• Kościuszko w oczach artystów i historyków, 1995
• Rzemiosło artystyczne, 1996
• Rzemiosło artystyczne 2, 2001
• Fotografia od dagerotypu do galerii Hybrydy, 2008
• Interpretować fotografię, 2009
• Visibilia et Invisibilia , 2009

KIELCE

• Dwór Polski w XIX wieku. Zjawisko historyczne i kulturowe:

I – 1990

II -1992

III – 1995

IV – 1998

V – 2000

VI – 2002

VII – 2004

VIII – 2006

IX – 2008

IX – 2010

SEMINARIA NIEBOROWSKIE

• Sztuka i wartość, 1988
• Projekt- Szkic- Bozzetto, 1993
• Przemyśleć historię sztuki, 1994
• Życie artysty, 1995
• Historia a system, 1997
• Już się ma pod koniec starożytnemu światu…Zmierzch, schyłek, upadek w historii sztuki, 1999
• Rzeczywistość – Realizm – Reprezentacja, 2001
• Twarzą w twarz z obrazem, 2003
• Obraz zapośredniczony, 2005
• Brak słów, 2007
• Białostocki, 2009
• Podmiot – podmiotowość, 2011

MATERIAŁY DO DZIEJÓW REZYDENCJI:

• Architektura rezydencjonalna hist. Małopolski. Materiały Sesji SHS. Łańcut czerwiec 1975, Łańcut 1982
• MATERIAŁY DO DZIEJÓW REZYDENCJI. Dawne woj. trockie, Księstwo Żmudzkie Inflanty Polskie, Księstwo Kurlandzkie, , TOM III b, IS PAN. Warszawa 1987
• MDDR, woj. sieradzkie, Tom 1, SHS i IS PAN, 1990
• MDDR, woj. poznańskie, Tom 1, 1991
• Pałace i dwory w dawnym woj. sieradzkim 2, 1994
• Pałace i dwory w dawnym woj. kaliskim 1, 1994
• Pałace i dwory w dawnym woj. kaliskim 2, 1997
• Pałace i dwory w dawnym woj. rawsko-mazowieckim 1, 1995

INNE:

• Ochrona Zabytków rocznik 2, Dep. Konserwacji i ochrony Zabytków Min. Kultury i Sztuki + SHS (i kultury materialnej), Warszawa 1951
• Malarstwo polskie okresu romantyzmu, wystawa objazdowa, Arkady, Warszawa 1958
• Klasycyzm, IS PAN, 1968
• Oryginał, replika, kopia, Desa – Arkady ,Warszawa 1971
• Dzieło sztuki i zabytek, MKiS Gen. Kon. Zab., 1976
• Sztuka lat trzydziestych, Warszawa 1991
• Sztuka miast i mieszczaństwa XV-XVIII wieku w Europie Środkowo – Wschodniej, PWN, Warszawa, 1990
• Wieś i miasteczko u progu zagłady. Materiały konferencji naukowej SHS, Wojnowice 1988, PWN, Warszawa 1991
• Legnickie Pole, 1991
• O wartości dzieła sztuki, Arkady 1968 W-wa
• Pomniki Sztuki w Polsce, Tom III. Mazowsze i Podlasie, Arx Regia, Warszawa 1999

MEMORIAŁY :

• Sarmatia Artistica, PWN, Warszawa 1968
• Granice Sztuki, PWN, Warszawa 1972
• In memoriam Joanni Białostocki, 1988
• Sarmatia semper viva, SHS, Warszawa 1993
• Nobile claret opus, Wyd. Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 1998